تحلیل بازار یکی از قسمت‌های کلیدی هر استراتژی بازاریابی در راه ‌اندازی کسب‌ وکار است، گزارش تحلیل بازار شما اگر به درستی تهیه شود، مسیر اصلی تجارت شما را مشخص خواهد کرد. با یک تحلیل بازار مناسب شما می‌توانید سرمایه‌گذاران را جذب کرده، از خطرات موجود در مسیر کسب ‌وکار دوری کنید و در نهایت مشتریان بیشتری بدست آورید.

اگر کسب ‌وکار شما نسبتا کوچک بوده و مشتریان داخلی و خارجی خود را تا حدودی می‌شناسید؛ یا اگر برنامه‌ی شما داخلی است و نیازی به اطلاعات صنعت برای تأیید پیش بینی‌های تجاری خود ندارید، احتمالا نیازی به تهیه‌ ی تحلیل بازار برای کسب ‌وکار شما نباشد.

اگر به دنبال تأمین مالی هستید، تحلیل بازار یک عامل کلیدی برای سرمایه گذاران بالقوه است تا مطمئن شوند که شرکت شما با اعداد درست و داده‌های حقیقی، آینده‌ی کسب ‌وکار خود را پیش بینی می‌کند. با توجه به موارد ذکر شده، جزئیات یک گزارش تحلیل بازار به ترتیب زیر است.

 تحلیل بازار چیست؟

تحلیل بازار یعنی اطلاعات کامل، قابل فهم و مشخصی که باعث تعیین ویژگی‌های مخصوص بازار هدف شما شده و تحلیل این اطلاعات به شما کمک می‌کند برای کسب ‌وکار خود تصمیم گیری کنید.

با انجام تحلیل بازار می‌توانید داده‌های ارزشمندی را جمع آوری کنید که به شما کمک می‌کند مشتریان خود را به خوبی بشناسید و استراتژی قیمت‌گذاری مناسبی را پیاده‌سازی کرده و نقاط ضعف رقبای خود را کشف کنید.

تحلیل بازار و «طرح کسب‌ وکار ( Business Plan ) »

تدوین یک طرح کسب ‌وکار، عملی هوشمندانه‌ است، مخصوصا هنگامی که شما یک کسب‌ وکار تازه را شروع می‌کنید. حتی اگر یک شرکت تک مالکی هستید که نیازی به تأمین مالی برای توسعه‌ی تجارت خود ندارد، تهیه‌ی یک طرح کسب‌ وکار ( بیزینس پلن ) مشخص برای شما ضروری است. تحلیل بازار نه تنها یکی از قسمت‌های اصلی طرح کسب ‌وکار شما است بلکه برای موفقیت طرح تجاری شما نیز ضروری است.

اگر تأمین مالی از بانک برای شما ضروری است یا می‌خواهید که سرمایه‌داران بالقوه در کسب ‌وکار شما سرمایه گذاری کنند، بخش تحلیل بازار را به درستی تکمیل کنید؛ چرا که وام‌ دهندگان و سرمایه‌گذاران منطقی باید مطمئن شوند که کسب‌ وکار شما می‌تواند تقاضای لازم را در بازار رقابتی بدست آورد.

تهیه‌ی یک طرح کسب ‌وکار ( Business Plan ) همراه با بخش تحلیل بازار تاکتیک سودمندی است. شما باید مشتریان بالقوه‌ی خود را بشناسید و سرمایه گذاران را جذب کنید و در مورد آنچه کسب ‌وکار شما اکنون و در آینده می‌خواهد انجام دهد، به اطمینان برسید. ساعات ارزشمندی را که شما برای تحقیقات و جمع آوری اطلاعات صرف می‌کنید، منجر به کسب سودهای آتی خواهد شد و کسب‌ وکار شما را از شکست‌ های احتمالی دور خواهد کرد. این طرح کسب‌ وکار و تحلیل بازار، شما را نسبت به رقبایی که این طرح تجاری را تهیه نمی‌کنند، متمایز کرده و به یک کارشناس تبدیل خواهد کرد.

از گزارش تحلیل بازار می‌توانید به عنوان یک ابزار اندازه گیری برای سنجش پیشرفت کسب‌ وکار خود در طول زمان استفاده کرده و پروژه‌های خود را به جای حدس و گمان، براساس داده های واقعی طراحی کنید. با استفاده از تحلیل بازار می‌توانید مسیر کسب‌ وکار خود را با اطمینان طی کرده و از مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کنید.

چه مواردی را در تحلیل بازار در نظر بگیریم؟

تحلیل بازار باید شامل یک مرور کلی از صنعت شما، نگاهی به بازار هدف، تحلیل رقبای کسب ‌وکار، پیش بینی های تجاری و هرگونه الزامات قانونی کسب‌ وکار شما باشد.

توصیف و چشم‌اندازی از صنعت

در این قسمت از تحلیل بازار شما در مورد وضعیت کنونی صنعت خود و مسیر حرکت کسب ‌وکارتان به طور کلی بحث می‌کنید. پارامترهای مربوط به بررسی صنعت شامل اندازه، روندها، چرخه‌ی عمر و رشد پیش بینی شده می‌باشند.

بازار هدف

شناخت دقیق بازار هدف در ابتدای کسب‌ وکار شما ضروری است، بیشترصاحبان تازه‌کار در تجارت اشتباها چنین تصور می‌کنند که همه‌ی مخاطبین جزء بازار بالقوه‌ی آنها هستند و واضح است که چنین نیست.

با تمرکز بر مشتریان واقعی خود، خواهید توانست که هزینه‌‎های بازاریابی خود را به طور کارآیی برای جذب مشتریان وفادار خود صرف کنید تا کسب ‌وکار شما را به دیگران معرفی کنند.

بخش بازار هدف در طرح کسب ‌وکار شما باید شامل موارد زیر باشد:

ویژگی‌ها و رفتارشناسی مشتری

ویژگی‌های جمعیت شناختی مانند سن، درآمد و محل سکونت و …  همچنین آگاهی از خصوصیات روانشناختی درباره مشتریان موردنیاز است. شما باید بدانید علایق و عادات خرید مصرف‌کنندگان چگونه است و آیا شرایط کسب ‌وکار شما برای رفع نیاز مشتریان هدف مناسب است؟

اندازه بازار

رقبا و موقعیت‌شان را بشناسید، میزان خرید سالانه‌ی محصولات و خدمات خود را توسط مشتریان محاسبه کنید و اندازه‌ی بازار بالقوه‌ی کسب‌ وکار خود را اندازه گیری کنید.

 تحلیل رقابتی

مشخص است که شناسایی رقبایی که در مقابل شما ایستاده‌اند، تاکتیک هوشمندانه‌ای است و در عین حال نقاط ضعف رقابت بازار را نیز نشان می‌دهد. آیا به مشتریان بازار، خدمت‌رسانی کافی و مناسب صورت می‌گیرد؟ چه محصول یا خدمتی می‌توانید عرضه کنید که کسب ‌وکارهای مشابه شما نمی‌توانند ارائه دهند؟ تحلیل رقابتی شامل موارد زیر است:

بازار

اندازه‌ی بازار موردنیاز برای عرضه‌ی محصولات و خدمات برنامه‌ریزی شده شما چقدر است؟ نرخ رشد بازار خود را اندازه‌گیری کرده و چشم انداز کلی و روندهای بازار را مشخص کنید. رقبای اصلی شما چه کسانی هستند؟ آیا رقبای فرعی مؤثر بر کسب ‌وکار خود را می‌توانید شناسایی کنید؟

نقاط ضعف و قوت رقبا

رقبای شما در چه زمینه‌ای خوب عمل می‌کنند؟ در چه شرایطی در رقابت شکست می‌خورند؟ خوب فکر کنید و فرصت‌هایی را شناسایی کنید که با استفاده از آن می‌توانید بر رقابت بازار پیروز شوید.

اهمیت بازار هدف شما برای رقبا

واقعیت این است که شما به دنبال مشتریانی هستید که به نیازهایشان توسط رقبا پاسخ داده نشده است.

 موانع ورود به بازار

خطرات بالقوه‌ی ورود به بازار هدف شما چیست؟ هزینه‌ی این ورود برای کسب ‌وکار شما چقدر است؟ چه افراد دیگری می‌توانند وارد بازار شما شوند؟ اینجاست که شما می‌توانید نقاط ضعف خود را شناسایی کنید.

فرصت‌های مطلوب

آیا ورود شما به بازار نیازمند فناوری‌های به روز است؟ آیا باید برای کسب یک مزیت رقابتی در بازار جدید سریعا اقدام کنید؟

1 ) پیش بینی‌ها

2 ) سهم بازار

مشتریان بالقوه‌ی شما چه میزان هزینه می‌کنند؟ با پاسخ به این سؤال خواهید دانست که چه سهمی از بازار را می‌توانید بدست بیاورید؟ واقع بین باشید اما خودتان را هم دست کم نگیرید. شما باید بتوانید اعداد ارائه شده‌ در «طرح کسب‌ وکار» خود را  به روشنی توضیح دهید.

3 ) قیمت گذاری و حاشیه‌ی سود ناخالص

شما ساختار قیمت‌گذاری خود را ارائه می‌دهید و تخفیفات پیشنهادی خود را نشان می‌دهید. حاشیه‌ی سود ناخالص شما اختلاف میان بهای تمام شده و قیمت فروش شما است. شما باید واقع بین و در عین حال خوشبین باشید. پیش بینی‌های خوش‌بینانه نه تنها می‌توانند شما را راهنمایی کنند بلکه موجب انگیزه‌ی بیشتر شما می‌شوند.

4 ) قوانین

چه نوع محدودیت‌های قانونی و مقررات دولتی خاصی در بازار وجود دارد؟ همه‌ی آنها را شناسایی کرده و  چگونگی پیروی از این قوانین را نیز مشخص کنید.

چگونگی دستیابی به داده‌های موردنیاز برای تهیه‌ی گزارش تحلیل بازار شما

تحلیل بازار برای صنایع و کسب ‌وکارهای مختلف، متفاوت است. متأسفانه بیشتر اطلاعات مورد نیاز شما به راحتی قابل دستیابی نیستند. تخمین بعضی از موارد شاید مناسب به نظر برسد اما بیشتر اعداد و داده‌های شما باید براساس اطلاعات واقعی باشد.

اگر کسب‌ وکار شما راه ‌اندازی شده و شروع به کار کرده است. مشتریان بالفعل شما به عنوان یک بازار در دسترس، منبع بسیار ارزشمندی هستند.  می‌توانید از تحقیقات اینترنتی و شبکه‌های مجازی برای گرفتن بازخورد در مورد عادات خرید، نیازها و دیگر اطلاعات روانشناختی استفاده کرد

_{هر کارفرمایی می‌خواهد ابزارها و راهکارهای موفقیت را برای کارکنان خود فراهم کند و از بیشترین توانایی‌های آن‌ها بهره‌مند گردد، اگر آموزش‌های مناسب صورت نگیرد، باعث می‌شود افراد باتجربه در رکود باقی بمانند و اعضای جدید از رهبرانی با مهارت‌های ضعیف برخوردار شوند که در نهایت شکست کسب‌وکار را منجر می‌شود.}

_{از طرف دیگر، یکی از روش‌های موثر در حفظ و نگهداری کارکنان بااستعداد؛ آموزش و فراهم کردن امکان پیشرفت برای آن‌ها است. اما این آموزش‌ها باید به شیوه‌‌ی صحیحی صورت گیرند تا موثر واقع شوند.}

 _{۱- محتوای باارزشی با آن‌ها به اشتراک بگذارید}

_{در هر شرکت یک فرهنگ غالبی وجود دارد که هر شخص تازه‌واردی نیز خود را با آن فرهنگ‌ تطبیق می‌دهد. اگر فرهنگ یادگیری و پیشرفت در یک سازمان جزو اولویت‌ها باشد، همه‌ به خصوص تیم فروش سعی می‌کنند که از آن پیروی کنند. برای این‌که این فرهنگ در سازمان جاری شود باید همه‌ی اعضای سازمان اطلاعات خود را با هم به اشتراک بگذارند.}

_{برای تیم فروش عملا مقدار نامحدودی از منابع جهت آموزش تکنیک‌های فروش وجود دارد. اگر فقط جستجوی کوچکی در وبلاگ‌ها انجام دهید، متوجه این موضوع می‌شوید. با این‌حال، ما فقط یادگیری از معتبرترین منابع را توصیه می‌کنیم. به عنوان مثال وبلاگ Neil patel، Life Long Learning و وبلاگ‌های فارسی زبان متمم و شبتا می‌توانند بهترین انتخاب‌ها برای آموزش تیم فروش شما باشند.}

 _{۲-فرهنگ دوستی را بر هر فرهنگ دیگری غالب کنید}

_{فروش همواره یکی از هیجان‌برانگیزترین شغل‌های دنیا بوده است، برای همین است که تعداد زیادی از مردم به این حرفه علاقه دارند. اما افرادی که به تازگی می‌خواهند وارد این حوزه شوند، اغلب با چالش‌های بسیار زیادی مواجه می‌شوند. این مشکل تنها با ایجاد یک سیستم دوستانه در محیط‌های کاری حل می‌شود. محیطی که در آن کارکنان جدید به راحتی بتوانند سوالات خود را مطرح کنند و از اطلاعات افرادی که تجربه‌ی بیشتری نسبت به آن‌ها دارند، بهره‌مند شوند.}

_{کارشناسان اخیرا به این نتیجه رسیده‌اند که همکاری یک مبتدی با یک کارمند کارکشته و باتجربه می‌تواند یک روش فوق‌العاده سریع و اثرگذار در پیشرفت فرد تازه وارد باشد. این فرهنگ نه تنها یک فضای کاری ایده‌آل خواهد ساخت، منجر به صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها نیز خواهد شد.}

 _{۳-جلسات آموزشی را کوتاه و مختصر برگزار کنید}

_{مطالعات نشان داده که تنها ۱۰ تا ۱۸ دقیقا از یک ساعت سخنرانی موثر واقع می‌شود؛ دانش‌آموزان به طور میانگین تنها ۱۴ دقیقه از یک ساعت را متمرکز هستند و موضوع آموزش تاثیر بسیار کمی در این مدت زمان دارد.}

_{آستانه‌ی توجه انسان‌ها بسیار کم بوده و به طور متوسط حدود ۸ ثانیه است، این موضوع اثبات می‌کند که آموزش‌های مختصر می‌توانند بسیار مفیدتر از دوره‌های آموزشی طولانی‌مدت باشند. علاوه بر آن، آموزش باید به شیوه‌ای جذاب ارائه شود و مصرف آن به سادگی امکان‌پذیر باشد.}

 _{۴-از آموزش‌های الکترونیکی بهره بگیرید}

_{هر شرکتی چشم‌انداز، اهداف، روندها و سیاست‌های خاصی دارد که تیم فروش باید از آن‌ها به طور کامل آگاه باشد. این آموزش‌ها می‌توانند از طریق آموزش‌های الکترونیکی ارائه شوند، زیرا آموزش‌‌های الکترونیکی علاوه بر دسترسی راحت و دائمی، فوری و کم هزینه نیز هستند.}

_{آموزش‌های الکترونیکی به چنددسته تقسیم می‌شوند، اول این‌که خود شخص در گوگل جستجو انجام دهد و به نتیجه‌ای برسد. دوم یادگیری جمعی(یادگیری و به اشتراک‌گذاری اطلاعات) است که در موارد قبلی به آن اشاره کردیم. سوم هم کارگاه‌های آنلاین و سایت کسب‌وکار است که امکان دسترسی راحت را به کارکنان می‌دهند.}

_{اگر کارکنان فروش با دقت آموزش دیده شوند، می‌توانند بسیاری از شایع‌ترین نگرانی‌ها و چالش‌های مربوط به کسب‌وکار را حل کنند.}

 _{۵-توسعه‌ی عملکرد تنها با داده‌ها و آنالیز آن امکان‌پذیر خواهد بود}

_{بخش فروش همواره با عملکرد و نتایجی که به دست می‌آورد، سنجیده می‌شود. لذا همه‌ی کارکنان فروش باید این عادت را به دست آورند که روزانه چندین بار عملکرد خود را ارزیابی کرده و به مرور زمان آن را بهبود بخشند. تجزیه‌تحلیل و ارزیابی استراتژی‌های فروش بینش ارزشمندی در مورد فروش به افراد ارائه کرده و به بهینه‌سازی هر جنبه‌ای از استراتژی‌های فروش کمک می‌کنند.}

_{داده‌های بزرگ هم‌اکنون به بخش ضروری کسب‌وکارها تبدیل شده و آن‌‌ها را قادر می‌سازد تا کارآمدترین راهکارها را با صرف کمترین زمان و پول به کار گیرند.}

 _{قدرت کسب‎‌وکار شما با قدرت ضعیف‌ترین فرد تیم‌تان سنجیده می‌شود}

_{ایجاد یک تیم فروش قوی و کارآمد یکی از مهم‌ترین کارهایی است که کسب‌وکارها باید بدان توجه کنند. کمک به این تیم برای توسعه‌ی مهارت‌های خود می‌تواند نقش بسیار موثری در روند رشد کسب‌وکار ارائه کند. داشتن یک تیم فروش با اعتماد به نفس و قوی نهایت آرزوی کسب‌وکارها است، مطمئن باشید هر زمانی را که به توسعه‌ی این مورد اختصاص دهید، هدر نداده‎‌اید.}